|
Η οικονομική κρίση έχει μέχρι στιγμής γονατίσει μερικές
από τις μεγαλύτερες εφημερίδες έχει κοστίσει χιλιάδες
θέσεις εργασίας και απειλεί να αλλάξει για πάντα τον Τύπο
και την έντυπη δημοσιογραφία.Οι εφημερίδες περικόπτουν
δραστικά τα έξοδα λειτουργίας, κλείνουν γραφεία στο
εξωτερικό και καταργούν ανταποκριτές,βάζουν σε υποθήκη
τα περιουσιακά τους στοιχεία,περνούν στο Διαδίκτυο
ή αναστέλλουν τη λειτουργία τους.Ο έντυπος Τύπος
συρρικνώνεται και, όπως πολλοί επισημαίνουν,
μαζί του συρρικνώνεται και η δημοκρατία.
Ο ένας μετά τον άλλον μεγάλοι εκδοτικοί οργανισμοί στις ΗΠΑ ανακοινώνουν τη χρεοκοπία ή την επικείμενη πώληση ή δραστικές περικοπές στα έξοδα και μαζικές απολύσεις σε μερικές από τις μεγαλύτερες αμερικανικές εφημερίδες. Σε μια απελπισμένη προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τη χρηματοπιστωτική κρίση που έχει άμεσες επιπτώσεις στη βασική πηγή εσόδων τους, δηλαδή στα διαφημιστικά έσοδα, η μία μετά την άλλη σημαντικές αμερικανικές εφημερίδες συρρικνώνονται ταχέως, ενώ κάποιες από αυτές καταφεύγουν στην ύστατη λύση της χρεοκοπίας.
|
Η κρίση δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστους ούτε τους εκδοτικούς κολοσσούς όπως η εφημερίδα «Νew Υork Τimes» που αφού υποχρεώθηκε να πάρει δάνειο 250 εκατ. δολαρίων με πολύ σκληρούς όρους από τον μεξικανό βαρόνο του Τύπου Κάρλος Σλιμ, ανακοίνωσε πριν από λίγο καιρό ότι αναστέλλει προσωρινά την απόδοση μερισμάτων προς τους μετόχους σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει πολύτιμο ρευστό. Προχθές η εφημερίδα «Washington Ρost» ανακοίνωσε ότι το τελευταίο τρίμηνο του 2008 τα κέρδη της μειώθηκαν κατά 77% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007.
Οπως αναφέρουν πολλοί αναλυτές, για τη δεινή θέση που βρίσκονται πολλές από τις εφημερίδες δεν ευθύνεται το Διαδίκτυο, αλλά οι λανθασμένες αποφάσεις των διευθυντικών στελεχών των ομίλων στους οποίους ανήκουν. Οι όμιλοι αυτοί κατά τη διάρκεια της «φούσκας» των μέσων μαζικής ενημέρωσης τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας αποφάσισαν να εξαγοράζουν το ένα μετά το άλλο έντυπα, ημερήσια και περιοδικά, ιντερνετικά σάιτ, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, ομάδες του μπέιζμπολ και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς σε μια απίστευτη φρενίτιδα «ανάπτυξης» των δραστηριοτήτων των ομίλων.
Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να συσσωρευτούν μεγάλα χρέη, τα οποία υπολόγιζαν ότι θα μπορούσαν να αποπληρώσουν βασιζόμενοι στα δεδομένα της στιγμής και στην πεποίθηση ότι θα μπορούσαν πάντα να πάρουν ένα άλλο δάνειο για να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις ενός προγενέστερου. Η οικονομική κρίση όμως ήρθε να παγώσει τη δανειοληπτική δυνατότητα των εταιρειών αυτών, ενώ η κάθετη πτώση της τιμής των μετοχών τους τις υποχρεώνει σε απομειώσεις των περιουσιακών τους στοιχείων που πλήττουν ακόμη περισσότερο τη δανειοληπτική τους ικανότητα. Ισως το πιο χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Ρούπερτ Μέρντοχ, ο οποίος το 2007 εξαγόρασε τον όμιλο Dow Jones που εκδίδει την εφημερίδα «Wall Street Journal» αντί 5 δισ. δολαρίων.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ...
Τελευταίο θύμα η μεγαλύτερη και εφημερίδα του Κεντροδεξιού χώρου, Ο Ελεύθερος Τύπος! Η εφημερίδα, που κυκλοφορεί από το 1889, κυκλοφόρησε προχθές το τελευταίο της φύλλο στις 23/6/09. Είναι η μεγαλύτερη εφημερίδα που αναστέλλει εντελώς την έκδοσή της και όπως δήλωσαν εκπρόσωποι της
«H συνεχιζόμενη συσσώρευση ζημιών σε συνδυασμό με τις αρνητικές προοπτικές του κλάδου, μαζί με την πεποίθηση ότι ένα Μέσο Ενημέρωσης δεν νοείται να λειτουργεί με μεγάλες ζημίες και αυτό να συνεχίζεται επί μακρόν, χωρίς να οδηγεί σε παρανοήσεις, συνετέλεσαν στη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας» της απόφασης, υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση.
Η εξέλιξη αυτή, είναι αποτέλεσμα της οριστικής επιλογής του Θόδωρου και της Γιάννας Αγγελοπούλου να αποχωρήσουν οριστικά από κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα στο χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Η συνέχιση ζημιογόνων αποτελεσμάτων οδήγησε στην απόφαση αυτή.
Όταν πριν από τρία χρόνια αναλήφθηκε η ευθύνη του «Ελεύθερου Τύπου» στόχος δεν ήταν μόνο η διάσωση ενός ιστορικού τίτλου. Στόχος ήταν και η συμβολή στην αναζήτηση μιας νέου τύπου και ταυτόχρονα ευρύτερης δημόσιας συζήτησης και μάλιστα σε μια φάση αλλαγών και μετάβασης που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
Στο συνολικό εγχείρημα του «Ελεύθερου Τύπου» επενδύθηκαν μεγάλοι οικονομικοί πόροι. Κυρίως όμως και πρώτιστα κινητοποιήθηκαν σημαντικοί ανθρώπινοι πόροι, τόσο στην εφημερίδα, όσο και στο ραδιοφωνικό σταθμό.
Η προσπάθεια δεν ευοδώθηκε.
Το μοντέλο ενημέρωσης που κυριάρχησε στον τόπο μας, η συνεχιζόμενη συσσώρευση ζημιών σε συνδυασμό με τις αρνητικές προοπτικές του κλάδου, μαζί με την πεποίθηση ότι ένα Μέσο Ενημέρωσης δεν νοείται να λειτουργεί με μεγάλες ζημίες και αυτό να συνεχίζεται επί μακρόν, χωρίς να οδηγεί σε παρανοήσεις, συνετέλεσαν στη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας των παραπάνω αποφάσεων.....
>>Το μέλλον των εφημερίδων είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Η άνοδος των ηλεκτρονικών μέσων πρώτα και σήμερα των ψηφιακών, με αιχμή του δόρατος τα ιστολόγια, δυσκολεύει την επιβίωση των παραδοσιακών μέσων. Από την άλλη το διαδίκτυο προσφέρει ένα εύκολο και φτηνό μέσο διάδοσης εκείνων των εφημερίδων που διαλέγουν να κάνουν την μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
Ο ρόλος των ΜΜΕ είναι να ενημερώνουν, να πληροφορούν, να σχολιάζουν, να κρίνουν και να επικρίνουν και αφού αυτά ενεργούν μ' αυτό τον τρόπο, τότε και αυτά υπόκεινται σε κριτική όταν ξεπερνούν τα όριά τους. Ποτέ, όμως, να μην καταδικάζονται γιατί ανακαλύπτουν, αποκαλύπτουν και σχολιάζουν θέματα που αφορούν στο κοινωνικό σύνολο και κατά συνέπεια εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Αν τα ΜΜΕ δεν έπαιζαν αυτόν το ρόλο, τότε δεν θα είχαν λόγο ύπαρξης και θα παραμέναμε, σαν άτομα, σε εποχές μεσαίωνα, οι δε κοινωνίες δεν θα είχαν προχωρήσει, εξελιχθεί και απελευθερωθεί. Τα ΜΜΕ δίδουν στον πολίτη, μέσα από την πληροφόρηση και ενημέρωση, βήμα για ενεργό συμμετοχή στα δρώμενα -κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά κ.ά.- και δικαίωμα παρέμβασης στο δημόσιο διάλογο που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη.
|